Voorstel om namen voor vergaderzalen in Dordrecht geschiedenis te laten doorgeven

26 mei 2010

DORDRECHT - Namen helpen in Dordrecht geschiedenis door te geven. Dat is de kern van een plan om de vergaderzalen in het Stadskantoor in Dordrecht speciale namen te geven. Namens de fractie ChristenUnie/SGP is het voorstel ingediend door Bert Staat en Pieter Verhoeve.
 
De schrijver is Pieter Verhoeve, die goed thuis is in de geschiedenis en er vaak over publiceert. Hij zit in de fractie van de ChristenUnie/SGP als commissielid.
De agendacommissie vanuit de gemeenteraad heeft met waardering kennis genomen van de notitie. Daarom komt raadsbreed een gesprek op gang.
 
Inleiding
In het verleden ligt de toekomst. Het doorgeven van geschiedenis aan de nieuwe generatie is een waardevolle en belangrijke taak voor overheid en burger. Het gemeentebestuur van een belangrijke historische stad als Dordrecht dient daarin een voorbeeldfunctie te geven. Dit wordt door het gemeentebestuur dan ook breed onderkend. Niet voor niets is ‘historie’ sinds jaar en dag één van de kernkwaliteiten van de oudste stad van Holland. Het verbinden van het verleden met het heden is een breed aanvaard uitgangspunt van het Dordtse bestuur voor het vormgeven van haar beleid.
 
 
Profiel
Dordrecht heeft zich in afgelopen collegeperiode 2006 tot 2010 op dit onderdeel verder geprofileerd. Daarvan zijn voorbeelden te over. Het Dordts Museum werd gerenoveerd, de Historische Kalender werd in gebruik genomen, Huis te Merwede werd geconserveerd en de gemeente Dordrecht verleende als gastheer ruimhartige medewerking aan het drukbezochte Calvijnjaar in 2009.

Dit resulteerde erin dat Dordrecht in 2010 de Erfgoedprijs in de wacht heeft gesleept. In de nieuwe collegeperiode dient aandacht voor het doorgeven van de Dordtse historie naar de mening van de fractie ChristenUnie-SGP onverminderd belangrijk te zijn. Derhalve dient ze onderstaand initiatiefvoorstel in.
 
Juridisch kader
Het indienen van een zelfstandig voorstel vanuit de raad vindt zijn grondslag in de Gemeentewet artikel 147a lid 1: ‘Een lid van de raad kan een voorstel voor een verordening of een ander voorstel ter behandeling in de raad indienen.’

De gemeenteraad van Dordrecht heeft deze raadsbevoegdheid nader uitgewerkt in artikel 37 van haar Reglement van Orde. Daarin is bepaald dat een initiatiefvoorstel schriftelijk ingediend moet worden bij de voorzitter van de raad, welke in samenspraak met de agendacommissie de wijze van behandeling bepaalt. Nadrukkelijk biedt het Reglement van Orde ruimte voor een eigen, door de initiatiefnemer gekozen, wijze van behandeling. De fractie ChristenUnie-SGP vraagt daar middels onderhavig voorstel ook nadrukkelijk ruimte voor.
Thans volgt de reden voor het indienen van het initiatiefvoorstel: het verbinden van namen van prominente politici uit het verleden van Dordrecht aan de zojuist vernieuwde vergaderzalen in het Stadskantoor aan de Spuiboulevard.
  
Vergadervleugel
De vergadervleugel van het Stadskantoor is recent vernieuwd. Per 1 september 2009 heeft de gemeenteraad van Dordrecht het gerenoveerde vergadercentrum in gebruik genomen. De fractie ChristenUnie-SGP stelt zich op het standpunt dat deze verbouwing geslaagd te noemen is. Evenwel is de fractie van mening dat middels een goedkope ingreep er subtiel en duurzaam aandacht gevestigd kan en moet worden voor lokale geschiedenis.

De fractie stelt voor dat elk van de 14 vergaderzalen in de nieuwe vergadervleugel van het Stadskantoor vernoemd wordt naar een belangrijk Dordts historisch figuur, welke in het publieke leven van de stad of zelfs nationaal een grote rol heeft gespeeld. Inspiratie voor de onderstaande lijst is onder meer gevonden in de Historische Kalender van Erfgoedcentrum DiEP, de serie ‘Geschiedenis van Dordrecht’ (Hilversum Verloren) en het recent uitgebrachte boekje ‘Burgemeesters van Dordrecht’ uit de serie ‘Verhalen van Dordrecht’ (Uitgeverij De Stroombaan Alblasserdam).

Het vernoemen van vergaderzalen naar prominente politici uit het verleden is niet ongebruikelijk. Zo is dit onder meer doorgevoerd in de vergaderzalen van het nationale parlement in Den Haag. Middels het vernoemen van vergaderzalen ligt er voor het gemeentebestuur een open kans tot in lengte van jaren de gebruikers en bezoekers van de vergadervleugel aan de Dordtse geschiedenis te herinneren.
 
Verantwoording
Dordrecht profileert zich in haar stadsmarketing als ‘Stad van het Begin’. Dordrecht vormde namelijk de voedingsbodem en het decor van twee baanbrekende gebeurtenissen. Voor het vormgeven van het staatsvormingsproces, alsmede van de culturele en religieuze identiteit van Nederland waren immers de Eerste Vrije Statenvergadering (1572) en de Dordtse Synode (1618/1619) van eminent belang. In onderstaande groslijst is het accent van de naamgeving op deze periode gelegd. Bijkomend voordeel is dat de te noemen namen uit de vroegmoderne tijd minder politiek gekleurd zijn en derhalve sneller een verbindend karakter hebben.

Tegelijkertijd dient een vernoemingsvoorstel naar de visie van de fractie ChristenUnie-SGP recht te doen aan de volle lengte van de historische tijdlijn enerzijds en de breedte van het politieke spectrum anderzijds. Daarom is er bewust van elke politieke hoofdstroming – de chirstelijke, de liberale en de socialistische – tenminste een tweetal namen opgenomen. Ook bevat de groslijst mensen uit diverse tijdvakken en geledingen.

Geenszins is de bedoelde groslijst ‘af’. De bedoeling van dit voorstel is dat alle partijen en alle andere burgers en organisaties die zich betrokken weten bij dit project voorstellen kunnen doen. Wel dienen daarvoor enkele spelregels in acht te worden genomen, welke onder het kopje ‘spelregels’ en ‘procedure’ verder uiteen worden gezet.

De vergaderkamers 1 tot en met 5 bevinden zich in het hart van het politieke vergadercircuit. Zij liggen op de begane grond en worden het meest door het publiek bezocht. Het ligt voor de hand dat deze ruimtes vernoemd worden naar inspirerende historische figuren wiens reputaties breed in de Dordtse samenleving erkend worden. Voor de ruimtes 6 tot en met 14 is een meer politieke inkleuring gezocht.
Dit gesteld hebbende, biedt de fractie ChristenUnie-SGP de volgende groslijst aan:
 
Groslijst
Vergaderkamer 1: ‘Johan de Wittzaal’                     
(1625-1672)    Wellicht de beroemdste Dordtse politicus ooit. Op het moment dat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een van de machtigste landen ter wereld was, leidde De Witt in zijn hoedanigheid als raadpensionaris van Holland jarenlang ons land. Bovendien befaamd jurist en wiskundige.
 
Vergaderkamer 2: ‘Jacob Catskamer’
(1577-1660)    Jacob Cats was niet alleen een bekend dichter, maar vooral een vooraanstaand politicus in de zeventiende eeuw. In die hoedanigheid was hij raadpensionaris van Dordrecht tussen 1623 en 1636 en woonde hij in de Hoge Nieuwstraat. Zijn functie was vergelijkbaar met die van de huidige gemeentesecretaris, al was de raadpensionaris ook politiek actief als woordvoerder van de stad op de Statenvergadering.
 
Vergaderkamer 3: ‘Hugo Muys van Holykamer’
(X 1626)         Werd in 1599 schout van Dordrecht. Statenlid, burgemeester van Dordrecht en lid van de Raad van State. Was tijdens de Nationale Synode van Dordrecht de voornaamste politieke vertegenwoordiger en nam actief deel aan de beraadslagingen. Bedankte tijdens de 180e en laatste zitting uit naam van de politiek de synodeleden dat ze de waarheid en broederlijke liefde nastreefden.
 
Vergaderkamer 4: ‘Johan van Beverwijckkamer’
(1594-1647)    Stadsarts en doctor in de geneeskunde. Woonde en werkte heel zijn leven in Dordrecht en was verschillende keren schepen en raadslid. Schreef een baanbrekend medisch werk waarmee hij afstand van de middeleeuwse geneeskunde. Introduceerde eveneens revolutionaire ideeën over de bloedsomloop in Nederland. Was bovendien stadsgeschiedschrijver met zijn ‘t begin van Holland in Dordrecht’
 
Vergaderkamer 5: ‘Adriaan van Blijenburgkamer’
(1532-1582)    Adriaan van Blijenburg werd in 1572 de eerste nieuwe burgemeester van Dordrecht na de machtsomwenteling in 1572 toen de stad voor Oranje koos. Van Blijenburg had in het diepste geheim met Willem van Oranje de geweldloze coup voorbereid. Schreef de Eerste Vrije Statenvergadering uit. Deze vergadering – gehouden in het Hof – wordt door historici gezien als het geboortemoment van Nederland als onafhankelijk land.
 
Vergaderkamer 6: ‘Willem Dudinckamer’    
ca 1300                       Eerste burgemeester van Dordrecht. Zijn naam is in dit ambt reeds vermeld in 1285
 
Vergaderkamer 7: ‘Jacoba van Beierenkamer’
1401-1436      Gravin van Holland en Zeeland. Gaf tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten leiding aan de Hoeken. Probeerde in 1418 Dordrecht in te nemen en woonde toen in Huis te Merwede. Het beleg mislukte, het Huis werd vernield en kende sindsdien geen bewoners meer.
 
Vergaderkamer 8: ‘Johannes Servaas Lotsykamer’
(1808-1863)    Eerste Minister van Staat uit Dordrecht. Afstammeling van familie De Witt. Bekleedde in Dordrecht vrijwel alle belangrijke politieke functies: gemeentesecretaris, raadslid, wethouder en burgemeester. Was ook lid van de Eerste Kamer, lid van de Tweede Kamer en uiteindelijk minister van Marine. Nam als gematigd liberaal deel aan een christelijk-conservatief kabinet.
 
Vergaderkamer 9: ‘Simon van Gijnkamer’
(1836-1922)    Beroemde Dordtse kunstliefhebber. Advocaat, bankier en parlementslid. Zijn woonhuis is nog steeds een prestigieus museum in de historische binnenstad dat vele bezoekers trekt uit buiten- en binnenland.
 
Vergaderkamer 10: ‘Pieter Leonard de Gaay Fortmankamer’
( 1875-19?)     Burgemeester van Dordrecht tussen 1923 en 1937. Gaf in die zin leiding aan Dordrecht in crisistijd. Was betrokken bij de opleving van christelijke politiek in de jaren ’30. Samen met zijn vrouw actief in de liefdadigheid. Schreef het eerste jubileumboek van Jubal.
 
Vergaderkamer 11: ‘J.M. Smits-Pieterskamer’
??                    Eerste vrouwelijke wethouder van Dordrecht. Onder protest van de ARP werd de socialiste benoemd in 1935.
 
Vergaderkamer 12: ‘Bram Verbrughkamer’
(1916-2003)    Tussen 1971 en 1981 Tweede Kamerlid, fractievoorzitter en lijsttrekker van de GPV (later opgegaan in de ChristenUnie). Partij-ideoloog. De scheikundige was adjunct-directeur van de Dordtse HTS. Woonde 45 jaar onafgebroken aan de Oranjelaan 97.
 
Vergaderkamer 13: ‘Gijs van Aardennekamer’
(1930-1995)    Dordts raadslid namens de VVD. Bracht het later tot minister en vicepremier. Was informateur van het eerste Paarse kabinet. Had tal van maatschappelijke functies en commisariaten. Bekend bewoner van Hooikade 5.
 
Vergaderkamer 14: ‘Jan Noorlandkamer’
(1935- 2006)   Eerste VVD-burgemeester van Dordrecht welke vijftien jaar als zodanig de stad diende. Voormalig Statenlid en gedeputeerde. Vond bij zijn aantreden al dat Dordtenaren ‘meer kapsones moesten hebben.’

Spelregels
Tal van namen konden niet worden opgenomen. Men denke aan Cornelis de Witt, Dr. Stoop, burgemeester Bleeker en vele anderen. Ten behoeve van het vaststellen van de definitieve lijst zijn er een tweetal routes denkbaar. In de eerste plaats is het mogelijk om het debat daarover intern te houden binnen de gemeenteraad. Het is echter ook mogelijk – en dat geniet de voorkeur van de fractie ChristenUnie-SGP – met de stad in gesprek te gaan over de uiteindelijke lijst. In beide gevallen dienen er wel spelregels in acht genomen te worden. Ter wille van een heldere ‘canon’ stelt de fractie ChristenUnie-SGP de volgende (cumulatieve) richtlijnen voor:
 
De te vernoemen persoon dient:
a)      In Dordrecht woonachtig te zijn geweest
b)      plaatselijk dan wel landelijk een prominente rol te hebben gespeeld in de politiek
c)      Verder worden de zalen niet vernoemd naar levende personen
d)      Het accent van de vernoeming zal liggen op de zestiende en zeventiende eeuw: Dordrecht als stad van het begin; Daarom dienen de zalen 1-5 naar personen uit dit tijdvak vernoemd worden,
e)      De grootste politieke stromingen (christelijk, liberalisme, socialisme) dienen evenwichtig vertegenwoordigd te zijn; De zalen 6 tot en met 14 lenen zich hier uitstekend voor.
 
Procedure
Een initiatiefvoorstel dient eerst behandeld te worden door de agendacommissie, nadat het eerst naar de voorzitter van de raad gezonden is. De agendacommissie bepaalt de wijze van behandeling. De fractie ChristenUnie-SGP stelt het volgende tijdpad voor:
 
- eind mei/begin juni: behandeling voorstel in agendacommissie
- na akkoord uitnodigen Historisch Platform, Stichting Reformatie Instituut Dordrecht en Vereniging Oud Dordrecht voor een stadsgesprek in het oudste woonhuis van de stad: het Zeepaert. Tevens worden middels de andere gemeentelijke kanalen (website; gemeentepagina in Stem van Dordt) geïnteresseerde bewoners uitgenodigd
- september/ oktober: stadsgesprek tussen gemeenteraad en burgers in ’t Zeepaert
- november: vaststelling definitieve lijst in gemeenteraad
- december/januari: realisatie
 
Dekking
Het benodigde budget om de namen inclusief een korte toelichting aan te brengen bij de ingang van elke zaal is laag. Nodig is slechts een naambord in de stijl van het vergadercentrum, met een afbeelding en een korte toelichting op elke naam. De bijkomende kosten zijn nihil, daar zowel de marketing als het stadsgesprek georganiseerd wordt op en in gemeentelijke ruimten. Het budget kan gedekt worden uit het bedrag dat gereserveerd was voor het renoveren van de vergadervleugel.

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.