Zwijndrechts ziekenhuis kan in 2014 honderd jaar (RK) geschiedenis vieren en herdenken

26 december 2013
Zwijndrechts ziekenhuis kan in 2014 honderd jaar (RK) geschiedenis vieren en herdenken

DORDRECHT / ZWIJNDRECHT -  De Zwijndrechtse tak van het Albert Schweitzer ziekenhuis kan in 2014 honderd jaar geschiedenis vieren en herdenken. In 1914 begon het ziekenhuis aan de Grote Kerksbuurt in Dordrecht als Rooms Katholiek Ziekenhuis (RKZ). In 1927 kwam er een tweede deel bij aan de zijde Houttuinen. Dat duurde zolang door tegenwerking van de gemeente Dordrecht.

Dat herhaalde zich toen in 1972 werd gekozen voor een verhuizing naar Zwijndrecht die in 1989 een feit werd.  Dat gegeven – nu 25 jaar geleden – kan in combinatie met het Dordtse verleden worden gevierd en herdacht..Het ziekenhuis staat ook in de emancipatie van het Rooms Katholieke leven in Dordrecht en omgeving. Tot 1974 (volgend jaar veertig jaar geleden!) werd het ziekenhuis door zusters gedragen. Paters zoals pater Paus en pater Staat eten ook altijd in het ziekenhuis, terwijl zij er sociaal werk deden of actief in de binnenstad waren.

Namen van directeuren als Janssen en Van der Eijnden horen nog bij de echte RKZ tijd. Dr. Sas was jaren voorzitter van de medische staf.

De eigen kapel op het voormalig ziekenhuisterrein – nu tussen woonhuizen – herinnert nog aan de RK historie. .

Geschiedschrijving op site Albert Schweitzer ziekenhuis

De geschiedenis van locatie Zwijndrecht start aan het begin van de 19e eeuw, toen de rooms-katholieke gemeenschap in Dordrecht het gebied tussen de Kuipershaven, de Schrijversstraat en de Wijnstraat tot een plaats van rooms-katholiek onderwijs en sociale zorg bestemde.
Als snel bemerkte men meer plaats nodig te hebben voor de wezen en ouden van dagen. Er werd uitgeweken naar de Grotekerksbuurt, waar het aangekochte pand werd omgedoopt in 'St. Jakopsgesticht', vernoemd naar het Gasthuis uit de Middeleeuwen, bestemd voor pelgrims op weg naar Santiago de Compostella in Spanje op hun bedevaartstocht naar St. Jacobus.

Medische zorg
Aan het eind van de 19e eeuw is voorzichtig begonnen met medische handelingen. In 1905 werd door Elisabeth Baesjou van Vronesteyn-Heytinck een schenking gedaan van 150.000 gulden ter nagedachtenis aan haar zoon Francois Baesjou van Vronesteyn, bestemd voor de bouw van een rooms-katholiek ziekenhuis voor Dordtenaren 'uit de minder gegoede stand'. In 1913 is de eerste steen hiervoor gelegd aan de Grotekerksbuurt.

Gedragen door zusters
De verzorging werd gedragen door de zusters Franciscanessen. Voor onvermogende rooms-katholieken was de verzorging gratis. Anderen betaalden van fl. 1,50 (zaal) tot fl. 6,00 (klasse) per dag. Na verloop van tijd bleek de accommodatie niet meer te voldoen en in 1929 werd een nieuw ziekenhuis aan de Houttuinen in gebruik genomen. De feitelijke leiding op de afdeling was in handen van nonnen, onder leiding van een moeder-overste. In de Houttuinen was dit de Orde van de 'kleine zusters van den Heiligen Joseph' uit Heerlen, die hun cellen hadden in het klooster-'slot' aan de Grotekerksbuurt. Ze beschikten over een eigen eetzaal, conversatiezaal, bezoekkamer en ommuurde tuin. In 1974 werd de huisvesting van de nonnen opgeheven en werden de zusters in kleine wooneenheden over het land verspreid. Van de laatste religieuze, werkzaam als hoofdlaborante, werd in 1986 afscheid genomen met een reünie voor alle religieuzen die in het R.K. Ziekenhuis gewerkt hadden.

Uitbreiding
Het aantal patiënten groeide gestadig. Om hen plaats te kunnen bieden, kocht het ziekenhuis geleidelijk meer panden en grond. In de zestiger jaren lag het in de bedoeling om op de locatie tussen de Grotekerksbuurt en de Houttuinen een geheel nieuw ziekenhuiscomplex te laten verrijzen. Dit stuitte echter op onoverkomelijke bezwaren. In 1968 werd besloten tot nieuwbouw op een andere locatie, in Oost-IJsselmonde.

Van St. Jacobusstichting naar Jacobus ziekenhuis
In 1972 werd grond aangekocht op de locatie Ter Steeghe in Zwijndrecht. Pas vijftien jaar later kon de 'eerste paal' worden geslagen voor het Jacobus ziekenhuis, dat in september 1989 in gebruik werd genomen. Het nieuwe ziekenhuis ligt, evenals het oude, aan de weg die de pelgrims aflegden op hun reis naar Santiago de Compostella in Spanje.

Pelgrimgangers die weer terugkwamen, hadden veelal een bedevaartstaf, op de bovenzijde gesierd met de Jakobsschelp. Volgens de legende zou de apostel Jacobus aan de verdrinkingsdood zijn ontsnapt, doordat schelpen, welke zich aan hem vasthechtten, ervoor zorgden dat hij niet onderging. De schelp, tevens de bescherming voor kwetsbare gedeelten, is destijds in stilistische vorm verwerkt in het beeldmerk van het Jacobus ziekenhuis. Meer informatie over de pelgrims lees je in dit PDF bestand.

Albert Schweitzer ziekenhuis
Het Albert Schweitzer ziekenhuis bestaat sinds 1 januari 1999. Er heeft toen een fusie plaatsgevonden tussen het Drechtsteden Ziekenhuis en het Merwedeziekenhuis.

 

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.