Gebouw Dordtse Synagoge werd vijftig jaar geleden gesloopt
DORDRECHT - Vijftig jaar geleden - 8 februari 1965 - werd de Joodse Synagoe in hartje Dordrecht gesloopt. Daarmee kwam een einde aan een zichtbaar symbool van de Joodse buurt, die tot 1941/1942 zo helemaal bij de samenleving van Dordrecht hoorde.
Aan de Grote Markt herinnert een plaquette nog aan hoe de Joodse buurt eruit zag. Het stadsarchief zorgde een kwart eeuw geleden voor een mooi gedenkboek over het Joods leven in de stad. RTV Dordrecht zond enkele jaren geleden nog een documentaire uit waarin de bekendste rabbijn van Dordrecht, Samuel Dasberg, centraal stond. De reportage verdient een herhaling begin februari 2015.
Zie ook een achtergrond verhaal op de site van de stichting Stolpersteine Dordrecht:
http://www.stolpersteine-dordrecht.nl/het_voorbije_joodse_dordrecht_familie_dasberg.html
De synagoge aan de Varkenmarkt. Aan de Grote Markt/Varkenmarkt is een herinneringsmonument te zien, waarop de Synagoge zijn plke heeft.
Foto: RAD (nr. 555-12470)
(informatie over Joodse geschiedenis in Dordrecht)
Een document waarin sprake is van een georganiseerde joodse gemeente dateert van eind 1728 en bevat ondermeer enige reglementen. Een kleine tien jaar later werd de joodse begraafplaats buiten de Sluyspoort in het Wilgenbos werd in aangekocht en in 1739 werd in het voormalige klooster Mariaborn een synagoge gevestigd. Binnen de joodse gemeente van Dordrecht hebben zich in de achttiende eeuw talloze conflicten voor gedaan, waarbij de stedelijke overheid tenslotte tussen beiden moest komen. De achtergrond van de vele conflicten werd gevormd door de grote armoede binnen de joodse gemeente.
Aanvankelijk verslechterde de situatie in de Franse tijd nog, zodat in 1810 het merendeel der leden van de joodse gemeente was aangewezen op ondersteuning. In de loop van de negentiende eeuw verbeterde de economische toestand enigszins, waardoor er in 1856 een joods gemeenschapscentrum geopend kon worden op de Varkensmarkt. Daarin was een synagoge gevestigd, een school en een ruimte voor andere activiteiten. Het interieur van de synagoge is door de Duitsers geplunderd, het meubilair is tijdens de hongerwinter gebruikt als brandstof. De Torarollen bleven gespaard. De overblijfselen van de synagoge zijn in 1947 verkocht. Het gebouw werd vervolgens in 1965 afgebroken.
Tot 1987 zijn er nog op verschillende plaatsen godsdienstoefeningen gehouden, daarna is de Dordtse joodse gemeente bij die van Rotterdam gevoegd. De oude begraafplaats werd in 1958 geruimd, de stoffelijke resten zijn overgebracht naar de joodse begraafplaats aan de Nieuwe Weg. De gemeente Dordrecht nam in 1999 het beheer van de begraafplaats over en restaureerde het metaheerhuisje. (Bron:Historisch Museum
